Το Μην παίζεις με τα χώματα είναι η περιπλάνηση της ανθρώπινης αγωνίας στο χρόνο. Είναι ένα δρομολόγιο με επιβάτες τρεις γυναίκες που διανύουν πολλά χιλιόμετρα μνήμης. Περνάνε από την παιδική ηλικία στην εφηβεία, από την εφηβεία στη νεότητα, από τη νεότητα στην ωριμότητα. Σε κάθε στάση ο θεατής βλέπει μέσα από τα τζάμια ό, τι προλαβαίνει από τον σπαραγμό αυτών των γυναικών, μόνο που τα τζάμια καταλήγουν στο τέλος καθρέφτης.
Το όχημα της παράστασης το κινούν οιλέξεις της Βλαχογιάννη, λέξεις που δεν έχουν τίποτα περιττό, είναι κοφτές, έχουν βάρος και ελαφράδα, σαρκασμό και χιούμορ, συγκίνηση καιγλυκό πόνο, θλίψη και λύτρωση.
Άνοιξες, μπήκες, έκατσες. Απλά τα πράγματα. Και τώρα;
Για κάυσιμα έχουμε τις λέξεις, για επιβάτες τρία σώματα και τρεις φωνές, και για οδηγό έναν φωνακλά που προειδοποιεί: Μην παίζεις με τα χώματα.
Σοφία Καραγιάννη
"Μην παίζεις με τα χώματα...
... γιατί κάθε σπυρί χώματος είναι ένας άνθρωπος. Ένας άνθρωπος που ζει, που έζησε, που θα έρθει να ζήσει. Πατάμε επάνω μας. Επάνω μας βαδίζουμε. Ως ζώντες, ως τεθνώντες, ως ερχόμενοι. Ως ύπαρξη συμπαντική ή ως ανάμνηση της.
Μην παίζεις με τα χώματα γιατί θα ξυπνήσουν οι άγγελοι που κατοικούν τα όνειρα των παιδιών- γι' αυτό και μεγαλώνουμε όλοι με ένα διστακτικό φως στα μάτια: είναι η ρομφαία του η πύρινη που τρεμοπαίζει.
- Άνοιξες, μπήκες, έκατσες. Απλά τα πράγματα. Και τώρα;
-Τι να εφεύρω για να σε ανατρέψω; Τι να σκαρφιστώ για να σε τρελάνω; Σαν σε μία παρτίδα σκάκι με έπαθλο την αθωότητα, παραμονεύουμε ο ένας την κίνηση του άλλου.
- Μου έχεις ξεκάνει πύργους και στρατιώτες, αλλά έχω στριμώξει την βασίλισσα σου. Κάνε κάτι, δεν θέλω να νικήσω
...
- Δεν ξέρω αν είστε από τους ανθρώπους οι οποίοι θυμούνται πάντα σε ποιον τόπο άφησαν κάποιο μέλος τους, αλλά θα είχε ενδιαφέρον αν μαθαίναμε έτσι την γεωγραφία. Με το τι παράγει κάθε νομός και με ποιον συνορεύει, που μας λέγανε στο σχολείο, προσωπικά, ούτε που πέφτει η Καλαμάτα δεν ξέρω. Ρωτήστε όμως που βρίσκεται ο αριστερός λοβός του εγκεφάλου μου, το δεξί μισό μου χαμόγελο, και θα σας πω αμέσως. Με οδό και αριθμό.
...
- Όταν το κοριτσάκι σταμ'ατησε να χτενίζει τα άσπρα μαλλιά της κούκλας του, είχανε γίνει χιόνι τα δικά του. Πολλά τσιγάρα και πολλοί δρόμοι στο μεταξύ, για να καταλάβει πόσο δίκιο είχε που δεν ήθελε να μεγαλώσει. Τη βίασε ο χρόνος. Και ενώ το θύμα παρουσιάστηκε στο δικαστήριο πλήρες αποξείξεων, ο κατηγορούμενος κηρύχτηκε πανηγυρικά αθώος. Είναι το επάγγελμά του, είπαν.
...
- Μεγαλώσαμε, αλητέψαμε, λεηλατήσαμε και μας λεηλάτησαν πειρατές επιπόλαιοι χωρίς χρυσό δόντι και γάτζο στο χέρι, κάναμε γιουρούσι στις ήττες, και τι όμορφα που γελάει κανείς όταν είναι λυπημένος... Αυτό το γέλιο που στάζει αλμύρα και έχει τον ίσκιο των αναμνήσεων στον ήχο του. Μην κλείνεις τα μάτια τώρα που λιγόστεψε η διαδρομή. Άσε το αεράκι να διαπεράσει τις ηλικίες σου και πάρε με τηλέφωνο μόλις φτάσεις στο όνειρό σου. Αμέσως. Και που είσαι; Εκείνο το κρυμένο τραύμα, πως το κρατάς ακόμα κόκκινο;
...
- Τα ταξίδια γίνονται για την χαρά της επιστροφής. Η επιστροφή είναι πρόσωπο, έχει σώμα. χέρια, μαλλιά, χαμόγελο. Σε περιμένει στη στροφή της ηλικίας, της απόγνωσης, στο τέλος των μυστικών, στη λύση των αινιγμάτων. Η επιστροφή έχει ανάσα για να ζεσταίνει τον ύπνο σου.
...
- Είχες πάντα το άγχος να μεγαλώσεις, να εξουσιάσεις τη ζωή σου, νόμιζες όλα τότε θα ήταν αλλιώς, πιο εύκολα, πιο χαρούμενα, πιο τίμια. Μεγάλωσες και δεν άλλαξες τίποτα. Συνέχισες να πληρώνεις τα χρέη άλλων, άλλαξες τον ύπνο σου με χάπια, νοίκιασες το μυαλό σου για μια πτώση από τον τέταρτο, αγάπησες όσο δεν άντεχες, πουλήθηκες, τρελάθηκες.
-Προχθες σου είπε μία φίλη ότι "γερνάς" και αναποδογύρισε ο κόσμος μέσα σου. Γερνάς! Πως είναι δυνατόν; Αφού εσύ ακόμα περιμένεις να μεγαλώσεις."
Στέλλα Βλαχογιάννη
Το όχημα της παράστασης το κινούν οιλέξεις της Βλαχογιάννη, λέξεις που δεν έχουν τίποτα περιττό, είναι κοφτές, έχουν βάρος και ελαφράδα, σαρκασμό και χιούμορ, συγκίνηση καιγλυκό πόνο, θλίψη και λύτρωση.
Άνοιξες, μπήκες, έκατσες. Απλά τα πράγματα. Και τώρα;
Για κάυσιμα έχουμε τις λέξεις, για επιβάτες τρία σώματα και τρεις φωνές, και για οδηγό έναν φωνακλά που προειδοποιεί: Μην παίζεις με τα χώματα.
Σοφία Καραγιάννη
"Μην παίζεις με τα χώματα...
... γιατί κάθε σπυρί χώματος είναι ένας άνθρωπος. Ένας άνθρωπος που ζει, που έζησε, που θα έρθει να ζήσει. Πατάμε επάνω μας. Επάνω μας βαδίζουμε. Ως ζώντες, ως τεθνώντες, ως ερχόμενοι. Ως ύπαρξη συμπαντική ή ως ανάμνηση της.
Μην παίζεις με τα χώματα γιατί θα ξυπνήσουν οι άγγελοι που κατοικούν τα όνειρα των παιδιών- γι' αυτό και μεγαλώνουμε όλοι με ένα διστακτικό φως στα μάτια: είναι η ρομφαία του η πύρινη που τρεμοπαίζει.
- Άνοιξες, μπήκες, έκατσες. Απλά τα πράγματα. Και τώρα;
-Τι να εφεύρω για να σε ανατρέψω; Τι να σκαρφιστώ για να σε τρελάνω; Σαν σε μία παρτίδα σκάκι με έπαθλο την αθωότητα, παραμονεύουμε ο ένας την κίνηση του άλλου.
- Μου έχεις ξεκάνει πύργους και στρατιώτες, αλλά έχω στριμώξει την βασίλισσα σου. Κάνε κάτι, δεν θέλω να νικήσω
...
- Δεν ξέρω αν είστε από τους ανθρώπους οι οποίοι θυμούνται πάντα σε ποιον τόπο άφησαν κάποιο μέλος τους, αλλά θα είχε ενδιαφέρον αν μαθαίναμε έτσι την γεωγραφία. Με το τι παράγει κάθε νομός και με ποιον συνορεύει, που μας λέγανε στο σχολείο, προσωπικά, ούτε που πέφτει η Καλαμάτα δεν ξέρω. Ρωτήστε όμως που βρίσκεται ο αριστερός λοβός του εγκεφάλου μου, το δεξί μισό μου χαμόγελο, και θα σας πω αμέσως. Με οδό και αριθμό.
...
- Όταν το κοριτσάκι σταμ'ατησε να χτενίζει τα άσπρα μαλλιά της κούκλας του, είχανε γίνει χιόνι τα δικά του. Πολλά τσιγάρα και πολλοί δρόμοι στο μεταξύ, για να καταλάβει πόσο δίκιο είχε που δεν ήθελε να μεγαλώσει. Τη βίασε ο χρόνος. Και ενώ το θύμα παρουσιάστηκε στο δικαστήριο πλήρες αποξείξεων, ο κατηγορούμενος κηρύχτηκε πανηγυρικά αθώος. Είναι το επάγγελμά του, είπαν.
...
- Μεγαλώσαμε, αλητέψαμε, λεηλατήσαμε και μας λεηλάτησαν πειρατές επιπόλαιοι χωρίς χρυσό δόντι και γάτζο στο χέρι, κάναμε γιουρούσι στις ήττες, και τι όμορφα που γελάει κανείς όταν είναι λυπημένος... Αυτό το γέλιο που στάζει αλμύρα και έχει τον ίσκιο των αναμνήσεων στον ήχο του. Μην κλείνεις τα μάτια τώρα που λιγόστεψε η διαδρομή. Άσε το αεράκι να διαπεράσει τις ηλικίες σου και πάρε με τηλέφωνο μόλις φτάσεις στο όνειρό σου. Αμέσως. Και που είσαι; Εκείνο το κρυμένο τραύμα, πως το κρατάς ακόμα κόκκινο;
...
- Τα ταξίδια γίνονται για την χαρά της επιστροφής. Η επιστροφή είναι πρόσωπο, έχει σώμα. χέρια, μαλλιά, χαμόγελο. Σε περιμένει στη στροφή της ηλικίας, της απόγνωσης, στο τέλος των μυστικών, στη λύση των αινιγμάτων. Η επιστροφή έχει ανάσα για να ζεσταίνει τον ύπνο σου.
...
- Είχες πάντα το άγχος να μεγαλώσεις, να εξουσιάσεις τη ζωή σου, νόμιζες όλα τότε θα ήταν αλλιώς, πιο εύκολα, πιο χαρούμενα, πιο τίμια. Μεγάλωσες και δεν άλλαξες τίποτα. Συνέχισες να πληρώνεις τα χρέη άλλων, άλλαξες τον ύπνο σου με χάπια, νοίκιασες το μυαλό σου για μια πτώση από τον τέταρτο, αγάπησες όσο δεν άντεχες, πουλήθηκες, τρελάθηκες.
-Προχθες σου είπε μία φίλη ότι "γερνάς" και αναποδογύρισε ο κόσμος μέσα σου. Γερνάς! Πως είναι δυνατόν; Αφού εσύ ακόμα περιμένεις να μεγαλώσεις."
Στέλλα Βλαχογιάννη
Μόλις εχθές, την Κυριακή το βράδυ, μάζευα από τους δρόμους τα κομμάτια μου, να συναρμολογηθώ, να φύγω, να μην επιστρέψω ποτέ. Τι αφέλεια. Ανήκω όπου πόνεσα!
